Acute Hyperventilatie
Regelmatig komen er mensen in mijn praktijk met hyperventilatie klachten. Gevoelens van benauwdheid, hartkloppingen, beklemming op de borst, duizeligheid, hoofdpijn, angst en paniek kunnen hiermee gepaard gaan.
Een acute hyperventilatie aanval kan heel beangstigend zijn, je ademt erg snel en diep en hebt een gevoel van ademnood. De adem is zo fundamenteel, onze eerste levensbehoefte. Dus die angst is heel begrijpelijk.
Toch brengt zo’n aanval geen schade aan het lichaam, en is het niet gevaarlijk. Het gaat meestal na 10 tot 20 minuten weer over. Het is eerder een beschermingsreflex van het lichaam, een signaal dat je over je grenzen gaat, zoals K. Geeraerts en N. Smit aangeven in Werkboek Hyperventilatie, Angst en Paniek.
Tips bij hyperventilatie
De bekende tip, ademen in een papieren zak, blijkt helaas niet te helpen, heeft onderzoek aangewezen. Maar wat helpt dan wel om acute hyperventilatie te stoppen of voorkomen? Een gecontroleerde ademhaling kan helpen om het CO2 niveau weer in balans te krijgen. Dit voelt vaak onnatuurlijk, maar als het lukt zullen de acute klachten over het algemeen overgaan.
Een tel oefening kan behulpzaam zijn, waarbij je 4 tellen inademt, 7 tellen de adem vasthoudt, en 8 tellen uitademt. Doe je daarbij een eenvoudige bezigheid die iets afleid, zoals de afwas doen, kan dat helpen tot bedaren te komen. Zo’n tel oefening werkt niet voor iedereen, dus probeer het uit en kijk of het bij jou past.
Andere tips die kunnen helpen bij acute hyperventilatie:
- Adem zoveel mogelijk door de neus
- Focus op een lange uitadem
- Vermijd diepe ademteugen
- Praat tegen jezelf op rustige toon of lees een tekst hardop
- Zing een liedje of maak klanken
- Kauwgum kauwen
- Beweeg je hand op het ritme van de adem en geef met de hand een steeds langzamer ritme aan
- Tuit je lippen, adem in door je neus en langzaam (6 tellen) uit door je getuite lippen. Herhaal dit rustig een aantal keer, zonder te forceren, tot je je weer beter voelt.
Hoewel deze tips zeker nuttig zijn, pakken ze niet de onderliggende oorzaken van hyperventilatie aan. En ook chronische hyperventilatie vraagt om een andere benadering.
Chronische hyperventilatie
Bij chronische hyperventilatie is de ademhaling voor een langere periode versneld, waarbij je net iets meer inademt dan je verbruikt. Vaak kan dit dysfunctionele adempatroon lange tijd onopgemerkt blijven. Maar het veroorzaakt wel een onbalans die diverse klachten tot gevolg kan hebben zoals vermoeidheid, duizeligheid, hartkloppingen, hoofdpijn, nervositeit, spijsverteringsklachten, depressieve gevoelens, wazig zicht en meer.
Er zijn diverse methoden om met (chronische) hyperventilatie te werken. Deze methoden werken voor de een heel goed en voor de ander niet. Het blijft dus een persoonlijk onderzoek naar wat voor jou behulpzaam is.
Holistische kijk
Naar mijn idee is het belangrijk om holistisch te kijken naar de verschillende factoren die hyperventilatie uitlokken en in stand houden. Stress speelt vaak een grote rol. Met aanpassingen in onze levensstijl kunnen we werken aan het verminderen van stress. Voeding, beweging, slaap, stilte en balans tussen rust en actie zijn hierbij belangrijk.
Het onderzoeken van onze mindset is eveneens interessant. Hoe is je innerlijke dialoog? Welke gedachten laat je toe? En welke input van buitenaf? Hoe voel je je hierbij?
Ook de lichaamshouding, verbonden met emotionele patronen en blokkades, is iets waar vaak winst te behalen valt. Wanneer we dieper gaan kijken naar het dysfunctionele adempatroon, de houding van het lichaam en de spanningen, zien we dat er oude gedachten patronen en onverwerkte emotionele bagage mee verbonden is.
Hier ligt een sleutel die voor ware transformatie kan zorgen. Het ontmoeten van deze onverwerkte emoties, met nieuwsgierigheid en compassie, brengt doorgaans verlichting. Gepaard met het oefenen van een volledigere ademhaling creëer je zo meer ruimte voor gezondheid en balans op zowel de fysieke als de emotionele laag.
Bouwen aan je gezondheid
Je bent misschien niet in één sessie van je hyperventilatie af. Het veranderen van niet dienende patronen in levensstijl, lichaamshouding en denken vraagt aandacht, geduld en toewijding. Wanneer je dit kunt opbrengen en het aandurft om naar jezelf te kijken en de onverwerkte pijn van vroeger te ontmoeten, geef je jezelf een groot cadeau.
Je bouwt hiermee aan een steviger fundament om je gezondheid op alle vlakken weer de ruimte te geven om te floreren. Als je er aan toe bent om hier stappen in te zetten, ben je van harte welkom voor een adem coaching traject.
Rimke Koper
AdemRuimte Coaching
Afbeelding door Erzebet S.